Bilişsel çarpıtmalar, insan beyninin gerçeği değerlendirirken değiştirmesi sonucu ortaya çıkar. Aslında bilişsel çarpıtmalar yalnızca zihnimizin çalışma biçiminin bir yan ürünü olup bir eksiklik ya da bozukluk değildir. Beynimiz dünyayı olduğu gibi algılamaz; onun yerine, belirli yönlerine odaklanır, bazı ayrıntıları öne çıkarır ya da değiştirir. Örneğin, yolda yürürken yerde bir şey görüp aniden “Yılan!” diye düşünüp…
Önceki yazımızda, temel inançları ve türlerini inceledik. Bu yazımızda, temel inançları bulmak için kullanılan bilişsel davranışçı terapi tekniklerinden bahsedeceğiz. İşte temel inançları bulmak için üç yol: 1. Tekrarlayan Düşünceler Duygular ve Davranış Biçimleri Günlük yaşantı sırasında sık tekrarlayan düşünceler, duygular ve davranış kalıpları bize temel inançlar hakkında bilgi verir. Örneğin, Oya, işinde her zaman elinden…
Bu yazıda, Bilişsel Davranışçı Terapi’de otomatik düşünceleri bulma yöntemlerini ele alacağız. Bazen kendimizi bir anda kötü, depresif, endişeli, öfkeli ya da suçlu hisseder ama sebebini bilemeyiz. “Nedense bugün kendimi iyi hissetmiyorum.”ya da“İçimde bir sıkıntı var ama neden bilmiyorum.” Bu tür durumlarda, kötü hissetmemizin sebebi, varlığının farkında bile olmadığımız stresli bir düşünce olabilir. Bu düşüncelere “otomatik…
Temel İnançlar Nedir? Temel inançlar, kendimizi, başkalarını ve dünyayı görme biçimimizi belirleyen en derin inançlarımızdır. Bu inançlar, erken yaşlarda, özellikle bakım verenlerimiz ile olan deneyimlerimiz ve önemli yaşam olayları aracılığıyla gelişir. BDT, bilişleri üç düzeyde kategorize eder: ör. “Bu sınavda başarısız olacağım.” ör. “Yaptığım her şeyde başarılı olmalıyım.” ör. “Güçsüzüm.”, “Dünya tehlikelerle dolu.” Temel inançlarımız,…
Spontan Düşünce ve Zihin Gezinmesi “Nasıl başlamalı… Belki önce bir fincan kahve içsem iyi olur. Ama ondan önce çamaşır makinesini çalıştırmalıyım. Yarın sabah için beyaz gömleğimin temiz olması gerekiyor…” Hiç fark ettiniz mi?: Zihin dışarıdaki bir uyarana odaklanmadığında, içerideki sayısız olasılık arasında bir gezintiye çıkıyor -Kelimeler (“Belki önce kahve içmeliyim”) ya da imgeler (elinizde sıcak…
Araştırmalar, beynimizin sol yarım küresinde, her şey hakkında durmadan hikâyeler uyduran bir alan olduğunu gösteriyor. Bu araştırmaların öncüsü, nörobilimci Michael Gazzaniga ve meslektaşları bu alanı “ayrık beyin” hastalarıyla çalışırken keşfettiler ve ona “yorumlayıcı (interpreter)” adını verdiler. Beyin, sağ ve sol olmak üzere iki yarım küreden oluşur ve iki yarım küreyi birbirine bağlayan korpus kallozum, bir…
Kronik bir hastalık ile yaşayan kişiler sürekli tekrarlayan semptomlar ile başa çıkmak ve bu yeni ve istenmeyen duruma uyum sağlamak zorunda kalıyor. Bu sebeple kronik hastalık veya ağrı, sadece fiziksel değil, aynı zamanda psikolojik ve duygusal uyumu da gerektiren bir süreç. Hatta çoğu zaman, bu yeni durum ile baş edebilme fiziksel semptomların kendisinden daha önemli…
Birçoğumuz zaman zaman kilo kaybetmek istiyor ancak süreç beklediğimiz gibi gitmediğinde hayal kırıklığına uğruyor ve başarısız olacağımızı düşünüyoruz. Hedefimiz yerine bu düşünceye odaklanmak süreci çoğu zaman daha da zorlaştırıyor. “Asla kilo veremeyeceğim.” düşüncesine sahip biri kendi düşüncesini bilişsel davranışçı terapi (BDT) teknikleriyle nasıl inceleyebilir görelim. Bu düşünce doğru mu? Bunu destekleyen noktalar: Bir aydır beslenmeme…
Birçoğumuz sürekli bir koşturmaca içinde, öyle ki uyku dışında dinlenemiyoruz. Buna rağmen içimizdeki ses, “Daha fazlasını yapmalısın.” diyor. Peki ama dinlenme hakkına sahip olmak için çok şey yapmak gerektiği fikri bize ne kadar fayda sağlıyor gelin birlikte inceleyelim. “Kendime dinlenme izni verecek kadar şey yapmadım.” düşüncesine sahip biri, kendi düşüncesini bilişsel davranışçı terapi (BDT) teknikleriyle…
BDT’de Ara İnançlar Önceki yazımızda, bilişsel davranışçı terapide ara inançları ve ara inançlara ulaşma yöntemlerini incelemiştik. Bu yazımızda ise bilişsel davranışçı terapi tekniklerini kullanarak ara inançlarla başa çıkma yöntemlerini inceleyeceğiz. Hatırlayacağınız gibi bilişsel davranışçı terapide herhangi bir ara inanca meydan okumanın nihai hedefi, varsayımımızın daha gerçekçi, daha mantıklı ve daha uyumlu bir versiyonunu bulmaktır. Çünkü…